Dzieci w świecie multimediów: Jak technologia kształtuje młode umysły i dlaczego budzi kontrowersje?
Współczesne dzieci dorastają w otoczeniu technologii, co rodzi pytania o jej wpływ na ich rozwój. Rodzice i specjaliści zastanawiają się, czy kilkugodzinne oglądanie bajek przez dwulatki jest szkodliwe oraz czy zakazywanie używania tabletów do trzeciego roku życia jest uzasadnione. Kontrowersje wokół czasu ekranowego wynikają z dynamicznie rozwijających się badań i zmieniających się zaleceń eksperckich. Celem tego artykułu jest analiza emocji związanych z czasem spędzanym przed ekranem oraz omówienie wpływu technologii na rozwój społeczny, poznawczy i emocjonalny dzieci.
ten tekst przeczytasz w 4 minuty

Co mówi WHO i Amerykańska Akademia Pediatryczna?
WHO zaleca, aby dzieci poniżej 2. roku życia nie miały styczności z ekranami. Wskazuje, że dla dzieci w wieku 2–5 lat odpowiednia ilość czasu przed ekranem to maksymalnie jedna godzina dziennie. Organizacja podkreśla też znaczenie aktywności fizycznej i odpowiedniej ilości snu dla prawidłowego rozwoju.
Amerykańska Akademia Pediatryczna (AAP) rekomenduje unikanie ekranów dla dzieci do 18. miesiąca życia, z wyjątkiem wideorozmów. Dla dzieci w wieku 18–24 miesięcy sugeruje wprowadzanie wysokiej jakości treści, oglądanych wspólnie z opiekunem. W przypadku dzieci od 2 do 5 lat zaleca maksymalnie godzinę dziennie spędzoną na oglądaniu wartościowych programów, również w towarzystwie dorosłych.
dr Kazimiera Radwańska mówi: "nadmierna ekspozycja na ekrany może prowadzić do opóźnień w rozwoju mowy i problemów z koncentracją. Ważne jest, aby rodzice zwracali uwagę na jakość i ilość treści, z którymi dziecko ma kontakt."
Interesującą tematykę odnośnie bezpieczeństwa w sieci porusza portal ABC Mamy, w artykule dziecko w sieci - kontrolować czy ufać.
Czas ekranowy a rozwój dziecka
Badania wykazują, że nadmierne korzystanie z urządzeń ekranowych przez najmłodsze dzieci może prowadzić do zaburzeń koncentracji, co w późniejszym wieku skutkuje trudnościami w nauce czytania i pisania oraz negatywnie wpływa na interakcje społeczne. Ponadto, u dzieci oglądających telewizję 2–3 godziny dziennie obserwuje się opóźnienia w rozwoju mowy.
YouTube i TikTok w codziennym życiu dzieci
YouTube oferuje szeroki wachlarz treści, od edukacyjnych po rozrywkowe. TikTok natomiast skupia się na krótkich, dynamicznych filmikach, które przyciągają uwagę dzieci i młodzieży. Obie platformy wykorzystują algorytmy rekomendacji, które zachęcają do ciągłego oglądania poprzez automatyczne odtwarzanie kolejnych filmów. Może to prowadzić do trudności w samokontroli i wydłużania czasu spędzonego przed ekranem.
Wpływ technologii na dzieci - czyli jak nadmierne korzystanie z multimediów wpływa na dzieci?
Z jednej strony dzieci mają dostęp do treści edukacyjnych i mogą rozwijać nowe zainteresowania. Z drugiej strony szybkie zmiany bodźców i nadmiar informacji mogą negatywnie wpływać na zdolność koncentracji oraz ograniczać czas na aktywność fizyczną i bezpośrednie interakcje społeczne.
dr Jan Krzyszkowiak, psycholog rozwojowy:
"Technologia sama w sobie nie jest zła. Kluczowe jest, aby była używana w sposób świadomy i dostosowany do etapu rozwojowego dziecka."
Nadmierne oglądanie bajek, jak np. Cocomelon przez kilka godzin dziennie, może powodować problemy z koncentracją i opóźnienia w rozwoju mowy - jest to zdecydowanie negatywny wpływ technologii na dzieci.
Czas ekranowy a rozwój dziecka - jak ograniczać czas ekranowy?
Regulowanie czasu
-
Ustalanie jasnych zasad dotyczących czasu przed ekranem.
-
Korzystanie z narzędzi kontroli rodzicielskiej, takich jak YouTube Kids czy filtry czasowe w urządzeniach mobilnych.
Wybór wysokiej jakości treści
-
Wybieranie programów edukacyjnych dostosowanych do wieku dziecka.
-
Wspólne oglądanie i omawianie treści z dzieckiem.
Balans aktywności
-
Zachęcanie do zabaw ruchowych, czytania książek i spędzania czasu na świeżym powietrzu.
-
Tworzenie stref wolnych od ekranów, np. podczas posiłków czy przed snem.
Ekrany stały się nieodłączną częścią współczesnego życia dzieci. Kluczowe jest świadome podejście: ustalanie jasnych granic czasowych, dobór wartościowych treści oraz wspólne oglądanie i rozmowa. Potrzebne są dalsze badania nad długoterminowymi skutkami intensywnego korzystania z telefonów, laptopów i telewizorów w pierwszych latach życia. Warto dostosować zalecenia do realiów rodzinnych i konsultować się ze specjalistami w przypadku wątpliwości.
Źródła:
- Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) https://www.who.int/
- https://uzaleznieniabehawioralne.pl/siecioholizm/poradnik-rodzica-siecioholizm/dziecko-przed-ekranem-nowe-wytyczne-who/
- Amerykańska Akademia Pediatryczna (AAP) https://www.aap.org/
- https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/male-dzieci-i-ekrany
- Fundacja Profil – wpływ ekranów na rozwój dziecka: https://www.fundacjaprofil.pl/wplyw-ekranow-na-rozwoj-dziecka/
Partner serwisu: ABC Mamy
-
Artykuły polecane w tym dziale
-
Pozostałe artykuły
Rekomendowane komentarze
Brak komentarzy do wyświetlenia